TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI PHÍA BẮC

1. TỔNG QUAN

• Khu vực: Trung du và miền núi phía Bắc Việt Nam (trước năm 1954 gọi là Trung du và Thượng du), gồm 14 tỉnh: Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Yên Bái, Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Giang, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình.

• Diện tích: 100.965 km² (28,6% diện tích cả nước).

• Trung tâm: Thành phố Thái Nguyên.

• Giáp ranh: Phía bắc giáp Trung Quốc (Quảng Đông, Quảng Tây, Vân Nam), phía tây giáp Lào, phía nam giáp Đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ, phía đông giáp Vịnh Bắc Bộ.

2. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Địa hình:

• Tây Bắc: Núi cao, hiểm trở (dãy Hoàng Liên Sơn với đỉnh Fansipan cao 3143m).

• Đông Bắc: Núi trung bình và thấp, gồm các dãy cánh cung như Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều.

• Chuyển tiếp: Từ vùng núi Đông Bắc tới Đồng bằng sông Hồng là các dải đồi trung du.

• Khí hậu: Nhiệt đới gió mùa với sự phân chia rõ rệt giữa mùa hè nóng ẩm và mùa đông khô lạnh, gây nhiều khó khăn cho sản xuất và sinh hoạt.

Tài nguyên khoáng sản:

• Than: Uông Bí, Đèo Nai, Cọc Sáu (Quảng Ninh).

• Kim loại: Đồng - niken (Sơn La), đất hiếm (Lai Châu), sắt (Yên Bái), thiếc và bôxit (Cao Bằng), kẽm - chì (Bắc Kạn), đồng - vàng (Lào Cai).

• Phi kim loại: Apatit (Lào Cai).

• Nước khoáng: Kim Bôi (Hòa Bình), Phong Thổ, Tuần Giáo (Lai Châu).

• Nguồn nước và thủy điện: Hệ thống sông Hồng chiếm hơn 1/3 trữ năng thủy điện cả nước, với các nhà máy lớn như Hòa Bình (1920 MW), Sơn La (2400 MW), Tuyên Quang (300 MW).

• Tài nguyên đất: Chủ yếu là đất feralit trên đá phiến, đá vôi; đất phù sa cổ ở vùng trung du.

3. HỆ THỐNG HẠ TẦNG

• Đường bộ: Các tuyến quốc lộ chính bao gồm Quốc lộ 2, 3, 6, 18, 37, 4D, nối liền các vùng công nghiệp, khoáng sản và cửa khẩu quốc tế.

• Đường sắt: Tuyến Hà Nội - Đồng Đăng, Hà Nội - Việt Trì - Lào Cai, Hà Nội - Quan Triều kết nối các cụm công nghiệp quan trọng và khu vực kinh tế, quốc phòng.

• Giao thông: Mạng lưới giao thông đang được đầu tư nâng cấp, thuận lợi cho phát triển kinh tế mở và giao lưu với các vùng khác.